Prawo do zasiłku rodzinnego, który ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka, przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu dziecka, do czasu ukończenia przez dziecko 18 lat. Okres ten wydłuża się:

1. do 21 lat, jeśli dziecko uczy się w szkole (nie dotyczy to studiów),
2. do 24 lat, jeśli dziecko uczy się lub studiuje i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Do ukończenia 24 roku życia przysługuje także osobie uczącej się (pełnoletnia osoba, która się uczy i jednocześnie utrzymuje się samodzielnie, gdyż rodzice nie żyją, bądź od obojga zasądzono alimenty).

Prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na okres zasiłkowy, który trwa od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego – począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami i jest uzależniony m.in. od spełnienia kryterium dochodowego:

• dochód nie może przekroczyć kwoty 674,00 zł miesięcznie na jednego członka rodziny.
• w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne dochód nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł miesięcznie na jednego członka rodziny.

Zasiłek nie przysługuje, jeżeli

Dziecko lub osoba ucząca się:

• pozostaje w związku małżeńskim,
• zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
• jest uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko – dotyczy pełnoletnich dzieci;

Osobie samotnie wychowującej dziecko, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba, że:

• rodzice lub jedno z rodziców nie żyje,
• ojciec jest nieznany,
• powództwo o alimenty od drugiego z rodziców zostało oddalone,
• sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego do świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka.

Członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi:

1. na dziecko do 5 lat 89 zł miesięcznie
2. na dziecko powyżej 5 do 18 lat – 118 zł miesięcznie,
3. na dziecko powyżej 18 do 24 lat – 129 zł miesięcznie

Ubiegając się o zasiłek rodzinny zgodnie z art. 23 ust. 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych należy dołączyć:

• dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny;
• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument stwierdzający wiek dziecka;
• orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności – w przypadku gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne;
• zaświadczenie szkoły albo oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły – w przypadku gdy dziecko ukończyło 18 rok życia;
• zaświadczenie szkoły wyższej albo oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej – w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli osoba uczy się w szkole wyższej;
• dokumenty stwierdzające wysokość dochodu rodziny, w tym odpowiednio:
• zaświadczenia z urzędu skarbowego albo oświadczenia członków rodziny  powyżej 16 roku życia o dochodzie podlegającym opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c i 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• oświadczenia członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne o dochodzie osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• oświadczenia członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• zaświadczenia albo oświadczenia członków rodziny zawierające informację o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• umowę dzierżawy – w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę,
• umowę zawartą w formie aktu notarialnego – w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
  odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów,
  w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w wyroku sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
• zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą,
• dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu,
• dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany – w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,-
• dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty – w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• akty zgonu rodziców lub odpis podlegającego wykonaniu wyroku zasądzającego alimenty lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów – w przypadku osoby uczącej się;
• kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca
• odpis prawomocnego wyroku sądu rodzinnego orzekającego rozwód lub separację albo akt zgonu małżonka lub rodzica dziecka – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;
• odpis zupełny aktu urodzenia dziecka – w przypadku gdy ojciec jest nieznany;
• odpis prawomocnego wyroku oddalającego powództwo o ustalenie alimentów;
• orzeczenie sądu zobowiązujące jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka; – inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

W przypadku osób pobierających świadczenia rodzinne w okresie zasiłkowym 2014/15 nie ma potrzeby ponownego składania dokumentów, które już znajdują się w dokumentacji dotyczącej świadczeń rodzinnych (np. kopii aktualnych dokumentów tożsamości, orzeczeń o niepełnosprawności, kopie odpisów wyroków, odpisy aktów urodzenia, itp.)

Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu:

• urodzenia się dziecka,
• opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• samotnego wychowywanie dziecka,
• wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
• kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
• rozpoczęcia roku szkolnego,
• podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Powyższy dodatek przysługuje:

• matce,
• ojcu,
• opiekunowi prawnemu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został  przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka, do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.

Dodatek przysługuje jednorazowo w wysokości 1000,00 zł. Zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych dodatek przysługuje matce, ojcu dziecka jeżeli, kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Przysługuje:

matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, przez okres:

• 24 miesięcy,
• 36 miesięcy – jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu,
• 72 miesięcy – jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności)

Wysokość dodatku 400 zł miesięcznie.  za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca sie dodatek w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień.

Nie przysługuje, gdy:

• bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego rodzic/opiekun pozostawał w stosunku pracy krócej niż przez 6 miesięcy,
• rodzic/opiekun podjął lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem  w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu
• rodzic/opiekun w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.
• w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Załączniki jak do zasiłku rodzinnego i dodatkowo:

• zaświadczenie pracodawcy albo oświadczenie o terminie i okresie, na jaki został udzielony urlopu wychowawczego oraz o co sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
• zaświadczenie organu emerytalno-rentowego albo oświadczenie, że osoba ubiegająca się jest zgłoszona do ubezpieczeń społecznych  (w przypadku oświadczenia dołączyć należy kopię imiennego raportu miesięcznego osoby ubezpieczonej potwierdzającą odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne);
• zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, albo oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Przysługuje samotnie wychowującym dziecko, matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

• drugi z rodziców dziecka nie żyje,
• ojciec dziecka jest nieznany,
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją. Dodatek przysługuje w wysokości 185,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 370,00 zł na wszystkie dzieci.

W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek przysługuje rodzinie wielodzietnej w wysokości 90,00 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka

Przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

• do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
• powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości: 80,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, 100,00 zł. na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od listopada  do października następnego roku kalendarzowego.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:

• W związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – w wysokości 105,00zł miesięcznie na dziecko albo
• W związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej – w wysokości 63,00zł miesięcznie na dziecko.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek przysługuje również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego, w wysokości 100,00 zł na dziecko. Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Dla dzieci 16-letnich i starszych koniecznym będzie dołączenie do wniosku zaświadczenia ze szkoły o kontynuacji nauki w bieżącym roku szkolnym, a dla dzieci 5-letnich odbywających roczne przygotowanie przedszkolne -zaświadczenie lub oświadczenie, że  dziecko odbywa roczne przygotowanie przedszkolne.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka

Wniosek o wypłatę zapomogi należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, objęcia go opieką prawną lub faktyczną albo przysposobienia. Wniosek złożony po terminie nie będzie rozpatrzony. Prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się żywego dziecka przysługuje niezależnie od dochodów: matce, ojcu, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka. Wysokość świadczenia wynosi 1000,00 zł na jedno dziecko.

Od 1 stycznia 2013 r. prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka ( tzw. becikowego), zgodnie z art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 października 2012 roku o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1255) przysługuje jeżeli dochód na członka rodziny nie przekracza 1922,00 zł.

Ubiegając się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka należy złożyć wniosek (do pobrania w GOPS- ie.) oraz dołączyć następujące dokumenty: dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument stwierdzający wiek dziecka;
• orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności – w przypadku gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne;
• zaświadczenie szkoły albo oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły – w przypadku gdy dziecko ukończyło 18 rok życia;
• zaświadczenie szkoły wyższej albo oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej – w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli osoba uczy się w szkole wyższej;
• dokumenty stwierdzające wysokość dochodu rodziny, w tym odpowiednio:
• zaświadczenia z urzędu skarbowego albo oświadczenia członków rodziny  powyżej 16 roku życia o dochodzie podlegającym opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c i 30e ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• oświadczenia członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne o dochodzie osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• oświadczenia członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• zaświadczenia albo oświadczenia członków rodziny zawierające informację o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• umowę dzierżawy – w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę,
• umowę zawartą w formie aktu notarialnego – w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
  odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów,
  w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w wyroku sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
• zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
• informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą,
• dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu,
• dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany – w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,-
• dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty – w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• akty zgonu rodziców lub odpis podlegającego wykonaniu wyroku zasądzającego alimenty lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów – w przypadku osoby uczącej się;
• kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca
• odpis prawomocnego wyroku sądu rodzinnego orzekającego rozwód lub separację albo akt zgonu małżonka lub rodzica dziecka – w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;
• odpis zupełny aktu urodzenia dziecka – w przypadku gdy ojciec jest nieznany;
  odpis prawomocnego wyroku oddalającego powództwo o ustalenie alimentów;
• orzeczenie sądu zobowiązujące jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka;
• inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

UWAGA! WNIOSKI I FORMULARZE DO POBRANIA ZNAJDUJĄ SIĘ TUTAJ